Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm

Thể thơ: Lục bát

0,5

2

Biện pháp tu từ: Nhân hóa, hoán dụ

0,5

3

Những câu thơ hàm chỉ sự hi sinh của các cô gái trẻ: Chân trời để xõa một màu cỏ non/ Các cô nằm lại trên cồn

Câu thơ Chân trời để xõa một màu cỏ non chỉ cái chết đẹp của các cô gái, họ chết để sự sống được hồi sinh. Còn câu “Các côn nằm lại trên cồn” chỉ nơi hi sinh của các cô gái trẻ.

1,0

4

Có thể trình bày theo những cách khác nhau, nhưng cần hướng đến một số nội dung như sau:

- Bài thơ là nén nhang thơm đầy thành kính của tác giả trước mộ của các cô thanh niên xung phong hi sinh tại ngã ba Đồng Lộc.

- Bài thơ là lời tự nhủ tác giả cũng như là lời nhắn nhủ đến bao người, bao thế hệ trẻ về thái độ sống “Uống nước nhớ nguồn”.

1,0

II

LÀM VĂN

1

Viết đoạn văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ: về lòng biết ơn đối với những chiến sĩ đã hi sinh trong hai cuộc kháng chiến kháng chiến chống Pháp và Mĩ

2,0

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận

0,25

Có đủ các phần mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, thân đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,25

Lòng biết ơn đối với những chiến sĩ đã hi sinh trong hai cuộc kháng chiến kháng chiến chống Pháp và Mĩ

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động

- Nêu vấn đề: Kế thừa truyền thống yêu nước, bất khuất, kiên cường qua hai cuộc kháng chiến khốc liệt biết bao chiến sĩ dũng cảm đã hi sinh cho đất nước.

- Bàn luận:

+ Là những người được hưởng thành quả từ sự hi sinh chúng ta cần ghi lòng tạc dạ công lao của những thế hệ đi trước đã ngã xuống cho đất nước.

+ Cần trân trọng và tự hào về lịch sử dân tộc.

+ Mỗi thế hệ thanh niên hiện nay cần ra sức giữ gìn nền hòa bình, độc lập mà biết bao người đã đổi xương máu mới có được. Phải xống xứng đáng với sự hi sinh của thế hệ cha anh đi trước…

- Bài học nhận thức và hành động:

+ Góp sức xây dựng đất nước tươi đẹp hơn.

+ Nỗ lực học tập để xây dựng một đất nước giàu mạnh.

+ Sẵn sàng đứng lên khi đất nước kêu gọi, cầm chắc tay súng để bảo vệ hòa bình cho dân tộc Việt Nam.

1,0

d. Sáng tạo

0,25

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,25

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

2

Phân tích hình tượng người lái đò sông Đà trong đoạn trích.

Bình luận ngắn gọn về quan điểm thẩm mĩ độc đáo của tác giả khi miêu tả con người.

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

0,5

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,5

Hình tượng người lái đò sông Đà trong đoạn trích; quan điểm thẩm mĩ độc đáo của tác giả khi miêu tả con người.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng

- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích và nhân vật người lái đò sông Đà:

+ Nguyễn Tuân là nhân vật lớn, là người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp. Ông cũng là một nghệ sĩ tài hoa, uyên bác, cá tính độc đáo, đặc biệt thành công ở thể tùy bút.

+ Tác phẩm được in trong tập tùy bút Sông Đà gồm 15 bài tùy bút. Đây là kết quả của nhiều dịp ông đi thực tế ở Tây Bắc trong thời kì kháng chiến chống Pháp

+ Cùng với hình tượng sông Đà, người lái đò sông Đà là một hình tượng nổi bật, ấn tượng của tùy bút.

- Phân tích hình tượng người lái đò sông Đà trong đoạn trích:

+ Phẩm chất:

. Trí dũng, tài hoa: bình tĩnh đương đầu với trùng vây đá dữ dội, hiểm độc, nhắm đúng luống sinh mà đi, biết đổi chiến thuật ở từng vòng thạch trận để đưa thuyền lao vun vút

. Phong thái ung dung, bình dị: xem những thử thách vừa qua rất bình thường, ung dung đốt lửa, nướng cơm, bàn về cá… sau cuộc chiến khốc liệt với thác đá sóng nước

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật: so sánh, ví von, liên tưởng độc đáo, bất ngờ; từ ngữ phong phú, sống động, gợi hình gợi cảm; câu văn đa dạng, nhiều tầng, giàu nhịp điệu.

- Bàn luận về quan điểm thẩm mĩ độc đáo của tác giả khi miêu tả con người:

+ Có ý thức cao tạo nên tình huống thử thách để nhân vật bộc lộ phẩm chất

+ Tiếp cận con người trên phương diện tài hoa, nghệ sĩ nên mỗi nhân vật đều là những nghệ sĩ trong nghề nghiệp của mình

+ Thể hiện được khả năng tuyệt vời trong sự quan sát tinh tường, trí tưởng tượng phong phú và tư duy liên tưởng so sánh bất ngờ

0,5

1,5

1,0

d. Sáng tạo

0,5

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,5

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 điểm

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận

0,5

2

“Những người không hiểu biết nhiều về con người thường lãng phí cả cuộc đời kiếm tìm hạnh phúc bằng cách thay đổi chính con người mình”

0,5

3

Khi còn trẻ, giáo sĩ người Anh mơ ước thay đổi cả thế giới, rồi thu hẹp ước mơ muốn thay đổi đất nước, rồi hẹp hơn nữa, muốn thay đổi gia đình và người thân. Nhưng đến những giây phút cuối cùng của cuộc đời, ông mới nhận ra điều quan trọng là phải thay đổi bản thân mình.

1,0

4

Theo tác giả, trong các mối quan hệ xã hội, cần xuất phát từ bản thân để lí giải mọi vấn đề, thay đổi các khiếm khuyết của bản thân, thay đổi chính bản thân mình. Từ thay đổi chính bản thân, chúng ta sẽ thay đổi thế giới.

1,0

II

LÀM VĂN

1

Viết đoạn văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ về ý kiến: “Hãy thay đổi bản thân mình trước khi nghĩ đến việc thay đổi mọi thứ ngoài kia”.

2,0

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận

0,25

Có đủ các phần mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Mở đoạn giới thiệu được vấn đề, thân đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,25

Hãy thay đổi bản thân mình trước khi nghĩ đến việc thay đổi mọi thứ ngoài kia.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động

- Giải thích: “Hãy thay đổi bản thân mình trước khi nghĩ đến việc thay đổi mọi thứ ngoài kia” khẳng định mỗi người phải tự ý thức cá nhâ. Nghĩa là tự quan sát, đánh giá, phán xét bản thân về mọi mặt: Ưu, nhược điểm, năng lực, hạn chế, đúng sai của bản thân…Tự ý thức giúp ta hoàn thiện bản thân, có khả năng tự thích ứng tốt với cuộc sống trước, sau đó mới tùy theo sức mà nghĩ tới chuyện thay đổi thế giới ngoài kia.

- Bàn luận:

+ Khi còn bé chúng ta thường muốn mọi người làm theo ý mình. Nhưng khi lớn lên, chúng ta nhận ra yêu cầu, đòi hỏi người khác phải như ý riêng của chúng ta sẽ khiến chúng ta phiền muộn, mệt mỏi, bế tắc. Đòi hỏi người khác làm ý ta là một đòi hỏi vô lí. Người khác chỉ thực sự thay đổi khi bản thân họ muốn. Muốn mọi sự tốt đẹp bạn phải xem xét và điều chỉnh chính bản thân mình.

+ Tuy nhiên, khi chúng ta thay đổi bản thân để sống tốt với người khác có thể chúng ta vẫn bị gặp những điều đau khổ, những chuyện bất công. Nhưng nghĩ đó là thử thách cho khát vọng hướng thiện của bản thân khiến chúng ta bình tâm hơn.

- Bài học nhận thức, hành động: Chỉ có tự ý thức bản thân thì chúng ta mới xử lí tốt các mối quan hệ xã hội, đánh giá đúng ta và người, định hình những nét tính cách tốt đẹp của bản thân, hoàn thiện bản thân. Khi mỗi chúng ta cố gắng sống tốt thì cuộc sống xã hội cũng dần trờ nên tốt đẹp hơn. Và đó chính là lúc chúng ta có cơ hội để thay đổi người thân, gia đình, đất nước mình và thế giới.

1,0

d. Sáng tạo

0,25

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,25

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

2

Cảm nhận đoạn thơ “Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi…Đất Nước có từ ngày đó” trong đoạn trích “Đất Nước” của Nguyễn Khoa Điềm.

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

0,5

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,5

Đoạn thơ “Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi…Đất Nước có từ ngày đó” trong đoạn trích “Đất Nước” của Nguyễn Khoa Điềm.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng

-         Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích

+ Nguyễn Khoa Điềm sinh năm 1943 trong một gia đình trí thức tại Huế.  Là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thơ ông hấp dẫn bởi sự kết hợp giwuax cảm xúc nồng nàn và suy tư sâu lắng.

+ Đoạn trích “Đất Nước” thuộc phần đầu chương V của trường ca “Mặt đường khát vọng”. Đây là một đoạn trích hay về đề tài quê hương, đất nước.

+ Chín câu thơ trên là sự cảm nhận và lí giải của Nguyễn Khoa Điềm về đất nước ở phương diện phong tục tập quán, lịch sử lâu đời của dân tộc.

- Phân tích chín câu thơ

+ Đất Nước gắn liền với những câu chuyện cổ tích, ca dao.

+ Đất Nước gắn liền với truyền thống văn hóa, phong tục của người Việt

+ Đất Nước gắn liền với lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc

+ Đất Nước gắn liền với những thứ bình dị, nhỏ bé, gắn bó với cuộc sống trong mỗi gia đình.

- Bàn luận

+ Đoạn thơ đậm đặc chất liệu văn hóa dân gian.

+ Nhiều hình ảnh giàu sức gợi

+ Giọng điệu của đoạn thơ là giọng tâm tình thiết tha, trầm lắng, trang nghiêm.

0,5

1,5

1,0

d. Sáng tạo

0,5

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,5

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 điểm

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm

0,5

2

 Trên cuộc đời khi không còn mẹ, con từng trải qua thành công và nhiều thất bại, mệt mỏi và bi quan, tiêu cực, những lúc đó, con tìm đến mẹ, để được an ủi, chia sẻ và mong được mẹ chỉ bảo. Mẹ vẫn là chỗ dựa tinh thần vô cùng quan trọng của con, dù là trong suy nghĩ và tâm tưởng.

1,0

3

 Bạn Anh Thư viết như vậy hiểu là: rất thương yêu và kính trọng mẹ, không lúc nào quên hình bóng mẹ yêu. Con nợ mẹ nhiều, hiểu là còn nhiều lỗi với mẹ: lời xin lỗi, lòng hiếu thảo, lòng biết ơn, chưa cố gắng trong mọi việc, chưa biết thương mẹ, chưa hiểu mẹ và thờ ơ, chưa quan tâm chăm sóc mẹ ...Con làm mẹ lo lắng và buồn lòng.

1,0

4

-Tình yêu thương mẹ là thiêng liêng nhất.
-Mẹ là quý nhất, mẹ là tất cả, không có ai bằng mẹ.
- Hãy biết sống hiếu thảo và yêu thương, kính trọng, chăm sóc mẹ.
- Điều đau khổ nhất, bất hạnh nhất là không còn mẹ. 
-Hãy sống đúng phận làm con, đừng để mẹ lo lắng và khóc nhiều vì con.
- Hãy làm điều gì đó ngay cho mẹ vui, khi chưa muộn.

0,5

II

LÀM VĂN

1

Viết đoạn văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ: Suy nghĩ về món nợ mẹ quá nhiều.

2,0

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận

0,25

Có đủ các phần mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, thân đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,25

Suy nghĩ về món nợ mẹ quá nhiều.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động

-Giải thích, bàn luận:

Con nợ mẹ nhiều, hiểu là còn nhiều lỗi với mẹ:

+ Lời xin lỗi,

+ Lòng hiếu thảo,

+ Lòng biết ơn,

+Chưa cố gắng trong mọi việc,

+Chưa biết thương mẹ,

+Chưa hiểu mẹ và thờ ơ,

+Chưa quan tâm chăm sóc mẹ ...

+Con làm mẹ lo lắng và buồn lòng.

- Bài học: Hãy yêu thương mẹ khi còn có thể. Học tập và rèn luyện bản thân để không phụ công mẹ cha.

1,0

d. Sáng tạo

0,25

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,25

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

2

Phân tích nhân vật Trương Ba trong đoạn trích vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt. Bình luận ngắn gọn về thông điệp nhân sinh sâu sắc của tác giả gửi gắm trong vở kịch

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

0,5

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,5

Nhân vật Trương Ba trong đoạn trích vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt; thông điệp nhân sinh sâu sắc của tác giả gửi gắm trong vở kịch

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng

- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và đoạn trích:

+ Lưu Quang Vũ được coi là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại với hàng loạt những vở kịch gây chấn động dư luận.

+ Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong những vở kịch đặc sắc nhất của ông. Vở kịch sáng tác năm 1981, đến năm 1984 mới ra mắt công chúng. Đoạn trích nằm ở cảnh VII và màn kết của vở kịch.

- Phân tích nhân vật Trương Ba trong đoạn trích:

+ Phẩm chất:

. Là người nông dân hiền lành, tử tế nhưng lâm vào cảnh trái ngang: Do sự tắc trách của quan thiên đình và sự vội vàng của Đế Thích, Trương Ba giỏi đánh cờ đã bị bắt chết nhầm rồi phục sinh trong thân xác của anh hàng thịt, hoàn toàn xa lạ với con người ông trước đây.

. Là người ngay thẳng, trong sạch, luôn dằn vặt khi bị tha hóa, có ý thức tranh đấu với những biểu hiện xấu xa, tầm thường để bảo vệ phẩm giá: Trương Ba đau khổ nhưng đành chấp nhận sự thật, ngậm ngùi khi nhận thức cần phải thỏa hiệp cùng xác hàng thịt để tồn tại. Càng ngày Trương Ba càng thấm thía nỗi đau khi nhận ra tình trạng vênh lệch giữa hồn và xác; day dứt khi bị người thân xa lánh. Từ đó, Trương Ba nhận ra: con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hòa, không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục, tội lỗi. Vì vậy, Trương Ba đã gọi Đế Thích xuất hiện để trả xác cho hàng thịt.

. Là người nhân hậu, vị tha, thấu hiểu ý nghĩa của sự sống đích thực: Khi được Đế Thích đề nghị sẽ giúp cho phục sinh lần nữa trong thân xác cu Tị, Trương Ba từ chối, nhường quyền sống cho cu Tị, chấp nhận cái chết.

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Dựa  vào cốt truyện dân gian, tác giả đã sáng tạo nên một nhân vật với hành động phù hợp hoàn cảnh, tính cách, thể hiện được sự phát triển của tình huống kịch; ngôn ngữ nhân vật sinh động, gắn với tình cảnh, tâm trạng cụ thể; giọng điệu biến hóa, lôi cuốn, đặc biệt có những lời thoại vừa hướng ngoại vừa hướng nội.

- Bình luận ngắn gọn về thông điệp nhân sinh sâu sắc của tác giả gửi gắm trong vở kịch:

+ Phê phán những biểu hiện tiêu cực trong cuộc sống như thói chạy theo những ham muốn vật chất tầm thường, chỉ thích hưởng thụ đến mức phàm phu, thô thiển; chủ nghĩa duy tâm chủ quan, luôn lấy cớ tinh thần là quý mà không chăm lo thích đáng đến cuộc sống vật chất, không phấn đấu vì hạnh phúc toàn vẹn; tình trạng sống giả, không dám và không là chính mình.

+ Gửi đến thông điệp: một trong những điều quý giá nhất của mỗi người là được sống trọn vẹn với những gì mình có và theo đuổi, là chính mình. Sự sống chỉ có ý nghĩa khi con người được sống trong sự hài hòa tự nhiên giữa thể xác và tâm hồn.

0,5

1,5

1,0

d. Sáng tạo

0,5

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,5

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 điểm

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận

0,5

2

- Lịch sự

- Chủ đề: Bàn về văn hóa ứng xử lịch sự; một biểu hiện quan trọng của lịch sự đó là nụ cười.

0,5

3

Bản năng là sự thể hiện phần động vật của mỗi con người. Hành động theo bản năng là hành động theo những xung động tức thời. Lúc đó, người ta nói hoặc làm chủ yếu theo cảm xúc và vì không suy nghĩ nên hậu quả của những hành động ấy thường rất xấu. Theo tác giả mỗi chúng ta muốn xây dựng những mầm mống văn hóa ứng xử tốt đẹp cho mình thì phải chế ngự được phần “bản năng” của chính mình. Nghĩa là mỗi khi hành động, cần phải suy nghĩ thật kĩ càng, tránh làm cho người khác bị tổn thương, bị xúc phạm. Kiềm chế bản thân chính là bước khởi đầu của việc xây dựng lịch sự trong ứng xử - thứ được xem là có sẵn trong “tính người”.

1,0

4

Phép lịch sự có nhiều cách thể hiện, song nụ cười có tác dụng mang lại niềm vui, xóa tan cơn giận. Đồng thời cũng có ý nghĩa kìm chế những xun động bản năng. Nó mang đến sự thoải mái và thân thiện trong cuộc giao tiếp. Do đó lịch sự đích thực là lịch sự của nụ cười.

1,0

II

LÀM VĂN

1

Viết đoạn văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ: về văn hóa ứng xử của giới trẻ nơi cộng đồng.

2,0

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận

0,25

Có đủ các phần mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, thân đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,25

Văn hóa ứng xử của giới trẻ nơi cộng đồng.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động

- Nêu vấn đề: Văn hóa ứng xử nơi công cộng được xem là một kĩ năng quan trọng đối với mỗi người. Ứng xử có văn hóa nơi công cộng là nếp sống văn minh cần được mọi người coi trọng, nhất là giới trẻ.

- Phân tích, bàn luận:

+ Xã hội hiện đại, giới trẻ càng tự tin, mạnh dạn hơn trong giao tiếp. Tuy nhiên nhiều bạn trẻ có cách ứng xử thiếu văn hóa nơi công cộng: nói năng tục tĩu, ồn ào, nói chuyện điện thoại oang oang hoặc thể hện tình cảm thái quá nơi đông người, trong công viên, chen lấn xô đẩy khi xếp hàng, bóp còi inh ỏi khi tắc đường, đi xe buýt không nhường ghế cho người già và phụ nữ….

+ Giới trẻ có cách ứng xử theo bản năng, thiếu kiềm chế..

+ Văn hóa ứng xử không thể đem ra cân đo đong đếm và cũng hẳn tỉ lệ thuận với trình độ học vấn của con người. Nó chủ yếu là do trình độ nhận thức và sự quan tâm hướng dẫn, giáo dục của gia đình và nhà trường.

- Bài học nhận thức và hành động:

+ Cần nâng cao ý thức cá nhân, sống có văn hóa, biết tôn trọng bản thân mình và mọi người xung quanh, biết chia sẻ, đồng cảm.

+ Nỗ lực rèn luyện văn hóa ứng xử nơi công cộng…

1,0

d. Sáng tạo

0,25

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,25

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

2

Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm đông cắt dây trói cho A Phủ trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

0,5

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

0,5

Diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm đông cắt dây trói cho A Phủ trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng

- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích và nhân vật Mị

+ Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen. Ông sáng tác nhiều thể loại, có số lượng sách đạt kỉ lục trong nền văn học hiện đại. Ông là nhà văn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.

+ Tác phẩm được in trong tập “Truyện Tây Bắc”. Truyện viết về sự vùng dậy của đồng bào Mông qua cuộc đời Mị và A Phủ.

+ Mị là con dâu gạt nợ của nhà Thống lí Pá Tra. Mị sống trong tủi cực, bị bóc lột sức lao động, tê liệt lòng ham sống. M đã gặp A Phủ - một người cùng cảnh ngộ.

- Diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm đông cắt dây trói cho A Phủ

+ Ban đầu, Mị vẫn thản nhiên hơ lửa khi nhìn thấy cảnh A Phủ bị trói.

+ Nhưng sau đó, khi chứng kiến dòng nước mắt chảy xuống gò má đã xạm đen lại của A Phủ, Mị đã đồng cảm, M thương A Phủ. 

+ Thương mình, thương người, Mị càng nhận rõ tội ác của cha con thống lí.

+ Dù trong lòng vẫn có những sợ hãi cứu A Phủ M sẽ bị trói thay vào đó. Nhưng Mị đã cứu A Phủ rồi cùng A Phủ bỏ trốn khỏi Hồng Ngài.

- Bàn luận:

+ Diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân diễn ra hợp lí, tự nhiên. Mị đã dám định ăn lá ngón tự tử thì việc liều lĩnh cắt dây trói cho A Phủ là hoàn toàn có thể.

+ M đã giải thoát cho A Phủ và cho chính mình. M đã chiến thắng được thần quyền và cường quyền. Chạy theo A Phủ là chạy theo tự do, hạnh phúc.

+ Diễn biến tâm lí của nhân vật Mị là một đoạn văn hay, thể hiện được giá trị nhân đạo, giá trị hiện thực của tác phẩm.

0,5

1,5

1,0

d. Sáng tạo

0,5

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới vẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu

0,5

Đảm bảo các quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 điểm